Open brief: zorg voor bereikbare, toegankelijke en veilige bankautomaten in ieders buurt

UPDATE: Op 28 april 2023 hebben we een reactie mogen ontvangen van Batopin. Lees er alles over in een ander nieuwsbericht op de Vief-website. 

Geachte minister van Werk en Economie Dermagne,
Geachte minister van Financiën Van Petegem,
Geachte staatssecretaris voor Consumentenbescherming Bertrand,
Geachte bestuursleden van Batopin,
Geachte bestuursleden van Jofico,

Als ouderenvereniging ontving Vief de voorbije weken meerdere reacties op het steeds meer verdwijnen van geldautomaten. Vief is tevreden dat de federale regering en de financiële sector op 31 maart overlegd hebben over een betere spreiding van de geldautomaten. Echter sluiten we aan bij andere middenveldorganisaties dat het bereikte akkoord over de aantallen automaten onvoldoende is. Onze aanbevelingen hieromtrent zijn:

• Voorzie minstens 1 geldautomaat per deelgemeente.
• Qua concentratie van de automaten zijn zowel het maximum af te leggen kilometers als de bevolkingsdichtheid belangrijk. Vief ijvert voor een maximumafstand van 2,5 km en een minimum van 1 automaat per 1500 inwoners.
• De gemeenten dienen inspraak te krijgen bij het vastleggen van de locaties zodat er rekening gehouden kan worden met de noden van de inwoners. Hierbij dienen lokale adviesraden zoals o.a. de seniorenraad geconsulteerd te worden.

Daarnaast vinden we het ontzettend jammer dat er amper aandacht uitgaat naar de toegankelijkheid, veiligheid en bereikbaarheid van de automaten. Deze aspecten zijn namelijk van cruciaal belang voor ouderen, en breder voor de gehele samenleving, zoals blijkt uit onderstaande getuigenissen:

“De dichtstbijzijnde geldautomaat is moeilijk bereikbaar met het openbaar vervoer, ik rijd zelf niet meer met de auto en ben niet erg mobiel dus ik moet telkens beroep doen op iemand met een auto om er te geraken.”

“Ik heb een visuele beperking waardoor het telkens een race tegen de klok is om een geldtransactie tijdig te beëindigen. ”

“De geldautomaat in mijn buurt staat op een slecht belichte plaats, ik voel me niet veilig als ik daar ‘s avonds geld ga afhalen.”               

Concreet willen we bereiken dat de grootbanken ook aandacht schenken aan deze aspecten bovenop de geografische spreiding van de automaten. De federale regering kan hier een rol in spelen door deze aspecten op te nemen in een wettelijke bindend akkoord. Vief doet hiervoor volgende aanbevelingen:

Toegankelijkheid:

• Zorg ervoor dat personen met een fysieke beperking de automaten makkelijk kunnen gebruiken, d.w.z. bereikbaar voor rolstoelgebruikers, automaten niet te hoog, voldoende transactietijd, combinatie van visuele, tactiele en auditieve informatie…

Veiligheid

• Plaats de automaten op veilige, goed verlichte plaatsen, liefst met sociale controle.
• Zet tussenschotten tussen alle automaten zodat de privacy gegarandeerd is.  

Bereikbaarheid:

• Zorg dat alle automaten – ook de automaten die in een gebouw gelegen zijn – 24 op 24 bereikbaar zijn.
• Let op de nabijheid van openbaar vervoer.
• Voorzie parkeergelegenheden voor auto’s en fietsen in de buurt van de automaten.

Niet iedereen kan (zelfstandig) digitaal bankieren. Door de sluiting van bankkantoren of de inperking van hun openingsuren, zijn ouderen steeds vaker aangewezen op bankautomaten. Door het verdwijnen ervan, voelen ouderen zich steeds meer in de steek gelaten. Het lijkt alsof ze niet meer meetellen. Hier moet paal en perk aan gesteld worden, zodat ouderen zelfstandig op een veilige manier hun bankverrichtingen kunnen blijven uitvoeren.        

Lise Reniers
Stafmedewerker Vief vzw