Maatregelen om tegemoet te komen aan de energiecrisis

De winter is in aantocht en de energieprijzen swingen nog steeds de pan uit. Mensen met een pensioen zijn omwille van meerdere factoren extra kwetsbaar voor deze enorme prijsstijging en hebben meer kans om met energiearmoede in aanraking te komen. Intussen zijn er federaal verschillende steunmaatregelen afgekondigd en ook veel steden en gemeenten doen hun duit in het zakje en willen hun inwoners helpen. Daarnaast kan je zelf ook kleine of grote inspanningen doen om de energiefactuur te verlagen.

Federaal basispakket voor gas en elektriciteit

Midden september bereikte de federale overheid een akkoord over bijkomende energiesteun voor Belgische huishoudens. Deze omvatte een basispakket gas en elektriciteit voor de maanden november en december 2022 voor gas (135 euro/maand) en elektriciteit (61 euro/maand) voor particulieren die geen sociaal tarief genieten. De steun van in totaal 392 euro, indien u voor zowel gas als elektriciteit in aanmerking komt, zal in december 2022 van de voorschotfactuur afgetrokken worden. Indien u in oktober, november of december 2022 van energieleverancier veranderd bent, zal de premie gestort worden door de energieleverancier waar je op 30 september 2022 aangesloten was. Als je na 18 januari 2023 nog geen premie ontvangen hebt en je meent er recht op te hebben, dan kan je contact opnemen met de FOD Economie om het te laten nakijken. Opgelet, dit moet gebeuren voor 30 april 2023.

Naar aanleiding van het begrotingsakkoord voor 2023-2024 heeft de overheid besloten dat het basispakket voor energie ook in januari, februari en maart 2023 zal worden toegekend. Het is echter nog niet duidelijk hoe de toekenningsprocedure en het bedrag van het basispakket er voor deze maanden precies zal uitzien.

Wat voor wie verwarmt op stookolie en/of pellets?

Huishoudens die voornamelijk op stookolie of pellets verwarmen blijven niet in de kou staan. Om de stijging van de energiefacturen voor de gezinnen in te tomen, heeft de federale regering in het kernkabinet van 18 juni 2022 beslist om bij de aankoop van huisbrandolie of propaan in bulk bestemd voor het verwarmen van hun hoofdwoning een toelage van 300 euro netto aan de gezinnen toe te kennen. Er was eerst sprake van een tussenkomst van 225 euro, maar deze is intussen verhoogd naar 300 euro. Als je de steun van 225 euro al ontvangen hebt, wordt de 75 euro extra automatisch gestort.

Deze toelage wordt toegekend op basis van een aanvraagformulier die door de rechthebbende behoorlijk ingevuld en online ingediend wordt. U kunt het in te vullen formulier ook afdrukken of aan uw verdeler vragen en tot en met 10 januari 2023 per aangetekende zending aan de FOD Economie zenden. De toelage heeft betrekking op leveringen uitgevoerd door een bedrijf tussen 15 november 2021 en 31 maart 2023.

De regering heeft een pellet cheque aangekondigd voor mensen die hoofdzakelijk met deze brandstof verwarmen. De wettekst die hieraan uitvoering geeft, wordt momenteel opgesteld. Verdere details zijn hierdoor nog niet bekend.

Sociaal tarief voor energie

Een andere maatregel waarmee de federale overheid de energiefactuur (meer) betaalbaar wil houden voor de meest kwetsbaren is het sociaal tarief. De groep mensen die hier recht op heeft, is tijdelijk uitgebreid. Normaal gezien wordt het sociaal tarief uitsluitend toegekend aan de volgende categorieën personen:

• begunstigden van het OCMW
• begunstigden van een tegemoetkoming van de FOD Sociale Zekerheid
• rechthebbenden van een IGO (inkomensgarantie voor ouderen)

Tot 31 maart 2023 wordt het sociaal tarief ook toegekend aan mensen die een “verhoogde tegemoetkoming” hebben van het ziekenfonds. Als u recht hebt op een verhoogde tegemoetkoming voor gezondheidszorgen en u maakt gebruik van dat recht via het ziekenfonds, dan wordt het sociaal tarief voor energie normaal gesproken automatisch toegekend. Voor meer informatie en vragen over het recht op verhoogde tegemoetkoming kan je terecht bij jouw ziekenfonds.

Lokale besturen

Ook de steden en gemeentes proberen hun inwoners te helpen waar het kan. Zo kan je bij het OCMW aankloppen als je moeilijkheden ondervindt om de energiefactuur te betalen. Daarnaast hebben de meeste lokale besturen ook een energieloket. De medewerkers van het energieloket geven tips hoe je zelf je energieverbruik kan meten en energie kan besparen. Je kan er ook terecht voor gratis begeleiding bij je renovatie als je energiebesparende investeringen wil doen. Ze helpen offertes vergelijken, ze geven advies over de verschillende mogelijke aanpassingen en welk het meeste voordeel geeft, ze helpen bij de aanvraag van premies,…

Tips om te besparen

Je kan zelf ook heel wat (kleine) ingrepen doen om energie te besparen:

• Stel de temperatuur van de boiler standaard in op 65°C en laat de kraan niet onnodig lopen.
• Neem een douche in plaats van een bad en koop een spaardouchekop.
• Pak sluimerverbruik aan: zet toestellen volledig uit en niet op stand-by en trek indien mogelijk de stekker uit.
• Probeer zoveel mogelijk tijdens de daluren (tussen 21u en 6u en in het weekend) te verbruiken als je een tweevoudige elektriciteitsmeter hebt.
• Doe altijd het licht uit als je de kamer verlaat.
• Schakel over op LED-verlichting, het kan je tot €10 per jaar per lichtpunt opbrengen.
• Zet de verwarming een graadje lager en programmeer de thermostaat zorgvuldig. Verwarm ook enkel de ruimtes die je gebruikt.
• Gebruik tochtstrips om kieren te dichten en breng radiatorfolie aan achter de radiatoren die tegen de muur staan.

Als er budget is om te investeren in energiebesparende maatregelen voor jouw woning, is dat altijd een goed idee. Door de hoge energieprijzen is de investering momenteel ook sneller terug verdiend. Denk maar aan dak- of muurisolatie, hoogrendementsglas, zonnepanelen of een condensatieketel,… Voor veel van die investeringen kan je ook een premie krijgen van de distributienetbeheerder, de Vlaamse Overheid en soms ook van jouw stad of gemeente. Een overzicht van de mogelijke premies kan je terugvinden via www.premiezoeker.be of via het energieloket van jouw stad of gemeente.