Zelf-leeftijdisme of hoe je zelf ouder worden als iets negatief beschouwt
In het artikel over ‘ageisme’ wordt uitgelegd dat dit een collectief gebeuren is, waar je als individu midden in staat. Bij “zelf-leeftijdisme” gaat het om het individuele aspect. Want ageisme sijpelt via collectieve referentiekaders ons individueel denken en onze handelingen binnen. Dit betekent dat je heersende stereotypen en vooroordelen over ouder worden zelf gaat opnemen en dus als het ware gaan internaliseren. Met als gevolg dat ouderen negatieve vooroordelen gaan ontwikkelen over hun eigen ouderdomsproces.
Daden aanpassen aan het stereotiepe beeld over ouderen
Als je een heel negatief beeld hebt over ouder worden, kunnen twee strategieën toegepast worden. Bij de eerste strategie ga je jouw eigen daden aanpassen aan het beeld dat je zelf hebt over ouderen: je gaat misschien wat minder bewegen of jezelf terugtrekken uit de samenleving. Deze eerste strategie kan nefast zijn voor jouw gezondheid. Dat eigen beeld over ouder worden heeft een grote impact op jouw fysieke en mentale gezondheid. Daarom is het zo belangrijk dat wij een positief, doch realistisch beeld over ouder worden hebben. Voor anderen, maar ook voor onszelf.
De oudere als de ander
Bij de tweede strategie probeer je bij hoog en bij laag om niet tot de groep ouderen gerekend te worden. Grootmoeders die de titel van oma, bomma, bon, mémé of andere koosnamen voor grootmoeder niet willen horen, omdat ze zich dan oud zouden voelen, zijn hier een voorbeeld van. Wanneer je niet gerekend wil worden tot de groep ouderen, erken je eigenlijk dat je tot deze groep behoren als iets negatief beschouwt. Je stapt mee in de dominante gedachte die ouderen ziet als ‘de ander’: degene die jij niet bent. Het probleem van deze strategie is dat je geen bondgenoot bent voor de groep waartoe je zelf behoort en dat je mee de gedachte in stand houdt dat de groep ouderen een groep is waar je jezelf beter van distantieert.
Bewustwording
Het benoemen en erkennen van ageisme is thans een krachtig instrument om het mee te ontwapenen. Mede doordat mensen zich niet altijd bewust zijn van hun eigen - al dan niet geïnternaliseerd - ageisme. Daarom dat we bij Vief graag aandacht geven aan de problematiek van ageisme, net omdat het benoemen een eerste stap is naar een oplossing. Hoe meer bewust we allemaal worden van het probleem, hoe meer bondgenoten we hebben om het probleem aan te pakken.